ویتامین K: هر آنچه که باید بدانید

ویتامین K برای لخته شدن خون و استخوان های سالم ضروری است. می توان آن را در سبزیجات برگ دار، روغن های گیاهی و بروکلی یافت.

ویتامین K یک ماده مغذی ضروری است که نقش مهمی در لخته شدن خون، بهبود زخم و سلامت استخوان دارد. افرادی که ویتامین K کافی در سیستم خود ندارند بیشتر در معرض خطر افزایش خونریزی و شکستگی استخوان هستند.

در حالی که بدن می تواند مقدار کمی ویتامین K تولید کند، دریافت آن از طریق منابع دیگر نیز مهم است.

این مقاله در مورد اهمیت ویتامین K، آنچه در صورت کمبود شما اتفاق می‌افتد  توضیح می‌دهد.

ویتامین K چیست؟

ویتامین K گروهی از ویتامین ها است که ساختار شیمیایی مشابهی دارند. دو نوع مختلف ویتامین K معمولاً در رژیم غذایی انسان یافت می شود.

K1، شکل غذایی غالب ویتامین K، به نام فیلوکینون نیز شناخته می شود. شما می توانید آن را در غذاهای گیاهی مانند سبزیجات برگ دار پیدا کنید. K2 – که مناکینون نیز نامیده می شود – در برخی از محصولات حیوانی و غذاهای تخمیر شده یافت می شود. باکتری های روده شما نیز آن را تولید می کنند.

بدن K1 و K2 را با سرعت‌های متفاوتی جذب می‌کند که می‌تواند بر مزایای سلامتی هر کدام تأثیر بگذارد.  نکته مهم دیگری که باید به آن توجه داشت این است که ویتامین K یک ویتامین محلول در چربی منبع مورد اعتماد است، بنابراین زمانی که مقدار اضافی آن را مصرف می کنید در کبد و سایر بافت های بدن ذخیره می شود.

آیا ویتامین K همان پتاسیم است؟

ویتامین K و پتاسیم هر دو مواد مغذی ضروری هستند و به بسیاری از عملکردهای مشابه بدن کمک می کنند. اما ویتامین K و پتاسیم یکسان نیستند.

پتاسیم یک ماده معدنی با ترکیب شیمیایی منحصر به فرد خود است، نه یک ویتامین. این به عنوان یک الکترولیت عمل می کند که به بدن کمک می کند تعادل آب و فشار خون مناسب را حفظ کند.

در حالی که بدن می تواند مقادیر کمی ویتامین K تولید کند، شما باید تمام پتاسیم بدن را از غذاها و مکمل ها تامین کنید.

فواید ویتامین K چیست؟

این ویتامین در حمایت از لخته شدن خون ضروری است. همچنین نقش مهمی در سلامت استخوان و قلب دارد. افرادی که کمبود ویتامین K دارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان و بیماری قلبی هستند.

علائم کمبود ویتامین K چیست؟

کمبود شدید این ویتامین نادر است، اما علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:

خونریزی یا خونریزی کنترل نشده
کبودی
خونریزی بینی
مدفوع تیره با خون در آنها
کبودی های کوچک زیر ناخن

کسانی که در معرض خطر بیشتر کمبود ویتامین K هستند  عبارتند از:

نوزادانی که ویتامین K تزریق نکرده اند
افراد مبتلا به بیماری هایی مانند بیماری سلیاک، کولیت اولسراتیو و سندرم روده کوتاه که بر میزان جذب مواد مغذی تأثیر می گذارد.
کسانی که جراحی کاهش وزن انجام داده اند.

چه غذاهایی دارای ویتامین K هستند؟

غذاهای حاوی ویتامین K عبارتند از منبع مورد اعتماد:

سبزیجات برگ دار (مثلاً کلم پیچ، اسفناج، کاهو)
کلم بروکسل
کلم بروکلی
گل كلم
روغن های گیاهی
بلوبری
انجیر
تخم مرغ

آیا مکمل های ویتامین K موثر هستند؟

اکثر افراد می توانند ویتامین K کافی را از طریق یک رژیم غذایی متعادل دریافت کنند که باعث می شود مکمل های این ویتامین غیر ضروری باشد. همچنین، کبد ویتامین کا اضافی را ذخیره می کند که می تواند نیاز به مصرف روزانه را برطرف کند.

اگر شرایط جسمی یا داروها مانع از جذب کافی از طریق مصرف غذا شوند، مکمل‌های ویتامین کا می‌توانند راهی مؤثر برای افزایش سطح این ماده مغذی ضروری در بدن باشند.

چه کسانی باید از ویتامین K اجتناب کنند؟

تحقیقات فعلی برای اثبات عوارض جدی ناشی از مصرف بیش از حد ویتامین کا چیز دقیقی نشان نمی دهد.

اما برخی از داروها می توانند بر نیازهای ویتامین K منبع مطمئن تأثیر بگذارند، از جمله:

داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین
آنتی بیوتیک ها
مواد جداکننده اسیدهای صفراوی مانند کلستیرامین و کلستیپول که برای کاهش سطح کلسترول استفاده می شوند.
داروهای کاهش وزن

اگر هر دارویی مصرف می کنید، مهم است که با پزشک خود در مورد اینکه چگونه ممکن است بر نیاز شما به مواد مغذی تأثیر بگذارد صحبت کنید.

خرید انواع ویتامین

آشنایی با کمبود ویتامین K

کمبود ویتامین K معمولاً در نوزادان بیشتر از بزرگسالان رخ می دهد. اما بزرگسالانی که شرایط جسمی خاصی دارند یا از داروهای خاصی استفاده می کنند ممکن است خطر بیشتری داشته باشند.

این ویتامین نقش مهمی در انعقاد دارد که بیشتر به عنوان لخته شدن خون شناخته می شود. لخته شدن فرآیندی است که به جلوگیری از خونریزی بیش از حد در داخل و خارج بدن کمک می کند.

بدن شما به این ویتامین نیاز دارد تا پروتئین هایی را تولید کند که در طول فرآیند انعقاد کار می کنند. اگر کمبود ویتامین کا دارید، بدن شما به اندازه کافی از این پروتئین ها ندارد. نشانه بارز کمبود ویتامین کا خونریزی بیش از حد است.

دانشمندان همچنین معتقدند که ویتامین K به رشد استخوان ها و سالم ماندن کمک می کند.

کمبود این ویتامین در بزرگسالان نادر است زیرا بسیاری از غذاهایی که ما می خوریم حاوی مقادیر کافی K1 هستند و به این دلیل که بدن به تنهایی K2 را تولید می کند.

کمبود این ویتامین در نوزادان بسیار شایع تر است. در نوزادان، این بیماری VKDB برای خونریزی ناشی از کمبود ویتامین K نامیده می شود.

در نوزادان، پزشکان ممکن است کمبود این ویتامین را در موارد زیر مشاهده کنند:

خونریزی از ناحیه ای که بند ناف برداشته شده است

خونریزی در پوست، بینی، دستگاه گوارش یا سایر نواحی

خونریزی در آلت تناسلی در صورتی که کودک ختنه شده باشد

خونریزی ناگهانی در مغز که بسیار خطرناک و تهدید کننده زندگی است

کمبود این ویتامین باعث؟

اگرچه کمبود این ویتامین در بزرگسالان آنچنان دیده نمی شود، اما برخی از افراد در معرض خطر بیشتری هستند اگر:

از داروهای ضد انعقاد کومارینی مانند وارفارین استفاده کنید که خون را رقیق می کند
آنتی بیوتیک مصرف می کنند
بیماری دارید که باعث می شود بدن چربی را به درستی جذب نکند (سوء جذب چربی)
رژیم غذایی با کمبود شدید ویتامین K داشته باشید

برخی از آنتی بیوتیک ها باعث می شوند که بدن ویتامین K خود را کمتر تولید کند.

سوء جذب چربی منجر به کمبود ویتامین کا ممکن است در افراد مبتلا به موارد زیر رخ دهد:

بیماری سلیاک
فیبروز سیستیک
اختلال در روده یا مجاری صفراوی (کبد، کیسه صفرا و مجاری صفراوی)
بخشی از روده آنها برداشته شده

بیشتر بدانید:

نوزادان تازه متولد شده به دلایل مختلفی در معرض خطر کمبود ویتامین کا هستند:

شیر مادر دارای ویتامین کا بسیار کم است

ویتامین کا به خوبی از جفت مادر به جنین منتقل نمی شود

کبد نوزاد تازه متولد شده از این ویتامین به طور موثر استفاده نمی کند

نوزادان تازه متولد شده در چند روز اول زندگی خود K2 تولید نمی کنند

تشخیص کمبود ویتامین کا

ابتدا، پزشک شما باید تاریخچه پزشکی شما را بداند تا متوجه شود که آیا در معرض خطر کمبود ویتامین کا هستید یا خیر. به احتمال زیاد پزشک شما آزمایش انعقادی به نام آزمایش زمان پروترومبین (PT) انجام می دهد تا ببیند آیا کمبود ویتامین K باعث علائم شما می شود یا خیر. این یک آزمایش خون است که مدت زمان لخته شدن خون شما را اندازه گیری می کند.

درمان کمبود ویتامین کا

درمان ویتامین کا داروی فیتونادیون است که K1 است. بیشتر اوقات پزشکان آن را به عنوان یک داروی خوراکی تجویز می کنند. پزشک یا پرستار نیز ممکن است آن را زیر پوست تزریق کند (برخلاف ورید یا ماهیچه). مقدار مصرف برای بزرگسالان از 1 تا 25 میلی گرم (میلی گرم) متغیر است.

پزشکان دوز کمتر فیتونادیون را برای فردی که داروی ضد انعقاد مصرف می کند تجویز می کند. به طور معمول این دوز حدود 1 تا 10 میلی گرم است. این برای جلوگیری از عارضه ناشی از تداخل داروهای ضد انعقاد در تولید ویتامین K بدن است.

در نوزادان توصیه می شود که نوزادان در هنگام تولد یک بار تزریق 0.5 تا 1 میلی گرم K1 دریافت کنند. اگر مادر از داروهای ضد انعقاد یا ضد تشنج استفاده کرده باشد، ممکن است دوز بالاتر لازم باشد.

چگونه از کمبود ویتامین K جلوگیری کنیم؟

هیچ مقدار مشخصی از ویتامین K که باید هر روز مصرف کنید وجود ندارد. اما در یک روز متوسط، متخصصان تغذیه 120 میکروگرم را برای مردان و 90 میکروگرم را برای زنان کافی می دانند. برخی از غذاها، از جمله سبزیجات دارای برگ سبز، سرشار از ایت ویتامین هستند و تمام نیازهای شما را در یک وعده تامین می کنند.

یک بار مصرف ویتامین کا در هنگام تولد می تواند از بروز مشکل در نوزادان جلوگیری کند.

افراد مبتلا به بیماری های مرتبط با سوء جذب چربی باید با پزشک خود در مورد مصرف مکمل ویتامین K و نظارت بر سطح آنها صحبت کنند. همین امر در مورد افرادی که وارفارین و داروهای ضد انعقاد مشابه مصرف می کنند نیز صدق می کند.

بیشتر بدانید: B12 ویتامین انرژی زا